همه ما در زندگی روزمره مجبوریم که اجسام سنگین را بلند کنیم، اما گاهی وزن این اجسام خیلی زیاد است و ما برای بلند کردن آن نیاز به یک وسیله کمکی داریم. از جمله ابزارهای کمکی برای بلند کردن اجسام سنگین جک می باشد. استفاده از جکها به سال ها قبل برمیگردد که از آن برای جابجایی ماشین آلات کشاورزی استفاده میکردند. اما از این ابزار در سالهای اخیر برای خودرو نیز استفاده می شود. از جمله موارد استفاده از این ابزار برای خودروها تعویض لاستیک می باشد. چرا که در صورت پنچر شدن چرخ ماشین، برای تعویض لاستیک شما نیاز دارید تا استیک را از روی زمین بلند کنید در اینجا جک میتواند به کمک شما آید.
جک ماشین
یکی از ابزارهای مهم برای تعمیر و تعویض لاستیک ماشین است. که وسیله ای بسیار کاربردی است که دارای شکل های مختلف و متنوعی است. این ابزار در انواع مختلف وجود دارد که مکانیزم کار همه آنها یکسان است. هرچند کاربرد این ابزار در انواع مختلف بلند کردن اجسام سنگین است اما شکل ظاهری، میزان تحمل وزن و نحوه استفاده از هر کدام متفاوت است.
امروزه نمونههایی مانند جکهای سوسماری، جکهای دستی، جکهای روغنی و جکهای هیدرولیک را می توانید در بازار مشاهده کنید. استفاده از جک های هیدرولیک بر روی خودرو شما را یاری می کند تا به راحتی و با کمترین فشار بتوانید خودروی سنگین خود را بلند نمایید. در واقع نوع طراحی و ساخت جکهای هیدرولیک به شکلی است که به راحتی می تواند از آنها برای بلند کردن اجسام سنگین کمک گرفت.
انواع جک خودرو
جکها از نظر مکانیزم دارای دو نوع می باشند:
جک مکانیکی
این نوع جک به وسیله یاز و بسته شدن یک چرخ دنده یا پیچ و مهره اقدام به بلند کردن خودرو از زمین میکند. استفاده از این جکها به انرژی و توان بدنی بالایی نیاز دارد و به آن جک دنده ای نیز گفته می شود.
جک هیدرولیکی
دارای یک یا چند پمپ هیدرولیکی هستند. به وسیله فشار روغن پیستون به طرف جلو حرکت میکند. این امر باعث می شود نیروی زیادی برای بلند کردن اجسام از زمین تولید شود. استفاده از این جک ها بسیار ساده است و نیاز به انرژی زیادی ندارد.از ویژگیهای جک هیدرولیک عبارتند از:
- دارای پایه تقویت شده و مستحکم
- دارای بدنه مقاوم جهت تحمل فشار
- مجهز به پیستون های سیلندر پولیش کاری و آبکاری شده
- دارای پیچ کمکی فولادی جهت تنظیم ارتفاع
- دارای وزن کم و ساختار ساده
این نوع از جک ها دارای چند نوع می باشد:
جک هیدرولیک روغن
این نوع جکها دو قسمتی هستند و اندازه کوچک و حمل آسانی دارند، بنابراین کاربرد فراوانی در اتومبیل ها دارد. کار بلند کردن خودرو با کمترین مقدار فشار توسط جک هیدرولیکی صورت می گیرد. این وسیله دارای شکل استوانه ای بوده و در درون آن دو پیستون قرار می گیرد.
با استفاده از روغن و به واسطه فشار از یک پیستون می توان به پیستون دیگر نیروی مورد نظر را وارد کرد. این ابزار دارای یک سری پیچی می باشد که برای افزایش میزان بلند کردن اجسام مورد استفاده قرار می گیرد. بدنه بسیار مقاوم آن می تواند فشار زیادی را تحمل نماید. این نوع جک دارای پایه تقویت شده بوده و به واسطه استفاده از پیستون های سیلندر پولیش کاری شده میتواند کیفیت بالایی از خود نشان دهد.
از انواع جکهای هیدرولیک میتوان به جکهای قیچی(لوزی)، کف، بطری، موتورسیکلت، چرخ دستی اشاره کرد.
جک سوسماری
از دیگر جکهای هیدرولیکی نوع سوسماری است که دارای قدرت بیشتری برای بلند کردن اجسام است. این نوع جکها امروزه علاوه بر خودروها، کاربرد فراوانی در کارگاه های مکانیکی و جلوبندی سازی نیز دارد. استفاده از این نوع برای بلند کردن و پایین آوردن اتومبیل با سرعت بالا و صرف انرژی کمتر صورت می گیرد. از معایب این ابزار، حجم و وزن زیاد آن است که نمی توان به راحتی آن را جابجا کرد، به همین دلیل مناسب داخل خودرو نیستند.
اجزا جک سوسماری شامل: محور – کاسه – سیلندر هیدرولیک – سوپاپ فشار – محور یا شفت – چرخ – دسته – پدال می باشد همچنین دارای مدلهای کورسی، پایه بلند، بادی می باشد.
جک برقی ماشین
جک الکتریکی یا برقی ماشین یکی دیگر از انواع جک خودرو محسوب میشود. این جکها در ابعاد کوجک با وزن کم طراحی شده اند، که باعث سهولت در انجام کار و اشغال کمتر فضای صندوق خودرو می شود.
با توجه به استفاده از قطعات الکتریکی، کاربر به منظور بلند کردن خودرو نیاز به وارد کردن فشار نخواهد داشت. به منظور تامین نیروی مورد نیاز برای بلند کردن خودرو کافیست که از فندکی ماشین استفاده کنید. اجزای تشکیل دهنده جک برقی شامل موتور – دیفرانسیل – پایه پهن – ریموت – سیم – بالابرعمودی – بدنه می باشد.
انواع جک هیدرولیکی براساس نوع کارکرد:
یک راهه: در این نوع زمانی که روغن به سمت پیستون میآید جک باز میشود و توانایی بلند کردن اجسام را خواهد داشت. برای بسته شدن آن باید به آن نیرویی وارد شود. یعنی این نوع جک فقط توان بلند کردن را دارد و نیرویی برای پایین آمدن وارد نمیکند.
یک طرفه: این نوع جک نیز مانند جکهای یک راهه بوده و برای اجسام سنگین بوده و هیچ نیرویی برای پایین آمدن وارد نمیکنند.
دو طرفه: در این نوع، دو مجرای ورود وخروج برای روغن وجود دارد. یعنی هم برای بالا بردن و هم برای پایین آوردن جسم نیرو وارد خواهد شد.
نکات مهم هنگام خرید جک خودرو
اگر خودرو سواری دارید که وزن آن کمتر از 3 تن است میتوانید از نوع برقی و همچنین جکهای جمع شونده که بصورت پیچی است استفاده کنید. چراکه هم هزیه کمتری دارد هم فضای کمتری اشغال می کند.
برای خودرو باری سبک مثل وانت بهتر است که از نوع روغنی با توان پایین و برای نیمه سنگین با وزن بیش از 10 تن از جک روغنی که قدرت بالا و ماندگاری طولانی دارد استفاده کنید.
اگر تعمیرکار هستید که با این ابزار زیاد سرو کار دارید باید از جک سوسمار استفاده کنید که کارایی بالایی دارند. تا دیگر نیاز به تلف کردن وقت خود برای استفاده از سایر جکها به دلیل محدودیت نباشید.
هنگام خرید اجزاء تشکیل دهنده و جنس آنها نیز از دیگر موارد مهم است که می تواند در بهترین بودن یک جک موثر باشد. هر چقدر مواد تشکیل دهنده جنس بدنه و سیستم داخلی جکها مقاوم و مستحکم باشد می تواند یک گزینه مناسب برای خرید باشند.
بطور کلی برای خرید یک جک مناسب و باکیفیت باید به موارد زیر دقت کرد:
- نوع مکانیزم
- تحمل وزن
- وزن جک خودرو
- جنس بدنه
- سیستم ایمنی
- گارانتی
- نوع ماشین مورد استفاده
- قیمت
- استفاده راحت و آسان