انواع وسایل و تجهیزات ایمنی

تجهیزات ایمنی

طیف وسیعی از مشاغل پر خطر وجود دارند که احتمال آسیب رسیدن در آن به فرد نیز بسیار است. این مشاغل میتواند افراد مشغول به آن فعالیت را با خطرات و آسیب های جبران ناپذیری مواجه کند. برای مقابله و کاهش این خطرات نیاز است که مسائل ایمنی را رعایت و از تجهیزات ایمنی استفاده کرد.

تجهیزات فردی (PPE) مخفف Personal Protective Equipment است و به معنای مجموعه ابزار هایی هستند که از انسان در برابر خطرات احتمالی هنگام کار محافظت می کنند. تجهیزات ایمنی مجموعه ای از وسایل دارای جنس های گوناگون هستند که از آنها در مشاغل مختلف استفاده می شود. و شامل مواردی همچون: کلاه، عینک، ماسک، کفش، دستکش و … هستند.

تجهیزات و وسایل ایمنی میتوانند در حفظ سلامت و جان کارگران و مهندسان نقش مهمی را ایفا کنند و حتی باعث افزایش بهره‌وری کار شوند. تجهیزات ایمنی و حفاظت فردی، لوازمی هستند که برای حفط ایمنی محیط کار و کارگر و گاها ابزارکار می باشند. این تجهیزات بنا به ضرورت برای حفظ ایمنی به کار می رود.

اهمیت و کاربرد تجهیزات ایمنی

حفظ ایمنی فرد و رعایت بهداشت از مسائلی هستند که کارفرمایان باید به آن توجه کنند. از آنجایی که کارگران در حیط کارگاهی از انواع ابزارآلات برای فعالیت خود استفاده میکنند، این ابزارها میتوانند خطرافرین باشند.

در صورت استفاده نکردن از تجهیزات ایمنی مناسب علاوه بر اینکه کارگران با مشکلاتی از قبیل به خطر افتادن سلامتی و یا جانشان رو به رو هستند هزینه های دیگری از قبیل صرف هزینه های پزشکی، تامین نیروی جدید، کاهش بازدهی کار و افزایش هزینه بیمه به کارفرمایان تحمیل میکنند.

به صورت کلی مجموع خسارت‌هایی که در اثر استفاده نکردن از تجهیزات ایمنی توسط کارگران به کارفرما وارد میشود چندین برابر بیشتر از هزینه لازم برای تامین تجهیزات ایمنی کارگاهی خواهد بود. استفاده از تجهیزات ایمنی استاندارد و دارای تاییدیه های لازم یک ضرورت است. چراکه تجهیزات بی کیفیت علاوه بر ایکه ایمنی افراد را تضمین نمیکند حتی میتواند باعث ایجاد آسیب بیشتری نیز شوند.

در هر محیط کارگاهی خطرات بسیاری وجود دارد که یکی از مهمترین این خطرات، خطر برق گرفتگی است. برای کاهش دادن خطرات برق گرفتی میتوان از روش هایی مانند: ارت نمودن دستگاه ها و هادی ها، استفاده از فرش و یا سکوی عایق و تفنگ پرتاب سیم ارت، استفاده نمود. مواردی که در بالا ذکر شد را میتوان به عنوان عوامل بیرونی در نظر گرفت که نیاز به انجام اقدامات خاص توسط نیروی کار وجود ندارد.

البته عواملی هم نیز وجود دارد که باید نیروی کار به آنها توجه کند تا بتوان خطرات برق گرفتگی را کاهش دهد. عواملی از قبیل پوشیدن کفش کار عایق برق، پوشیدن لباس عایق برق، استفاده از دستکش و کلاه کار مناسب و…

کاربرد تجهیزات ایمنی

همانطور که متوجه شدیم وظیفه اصلی و مهم استفاده از وسایل ایمنی کار ،محافظت از جان افراد در مشاغل پر خطر و پر ریسک است. در زیر مشاغلی که در آنها از انواع وسایل ایمنی استفاده می شود را معرفی می کنیم.

• جوشکاری: جوشکاری یکی از مشاغلی است که در حین کار با آن مواد مذاب و اشعه به وجود می آید و برای چشم ها و بدن انسان خطر آفرین است که برای جلوگیری از این آسیب ها نیاز به استفاده از ابزارآلات محافظت کننده در حین فرآیند جوش است.
• آتش نشانی: اطفاء حریق و آوار برداری از جمله کارهایی است که آتش نشان ها انجام می دهند و در حین انجام کار همیشه با خطراتی از جمله سوختگی و سقوط اجسام سنگین رو برو هستند که برای ایمن بودن در برابر این خطرات استفاده از ابزار های ایمنی الزامی است.
• نجاری: از دیگر کاربرد های انواع تجهیزات ایمنی در کارگاه های نجاری برای محافظت از دست ها در برابر بریدگی وهمچنین چشم ها در مقابل ذرات و براده های چوب است.
• برق کاری: خطر برق گرفتگی یکی از هشدار هایی است که پیش از شروع کار به افراد داده می شود.  برای ایمن بودن در برابر این خطر جبران ناپذیر نیاز به استفاده از ابزار های ایمنی است که این خطر را کاهش داده و یا احتمال آن را به صفر برساند.
• ساختمانی: کارهای ساختمانی نظیر بازسازی و تخریب اشیاء سنگین ممکن است به کابر آسیب رسان باشد که برای مقابله با آن از کلاه، کفش و ماسک استفاده می شود.
• کار در اتفاع: در مواردی که در ارتفاع کار می کنیم مانند ساخت نمای ساختمان احتمال سقوط وجود دارد و برای مصون مانندن از خطر سقوط از ابزارهایی مانند کمربند استفاده می شود.

انواع تجهیزات ایمنی

تجهیزات ایمنی انواع مختلفی دارد که در ادامه به تعدادی از مهمترین آن ها اشاره میکنیم.

محافظ صورت

ابزاری برای محافظت از اجزای صورت است. استفاده کردن از محفاظ صورت برای مشاغلی همچون جوشکاری، تراشکاری و در مجموع مشاغلی که احتمال آسیب به صورت و چشم‌ها وجود دارد، الزامی است.

گاگل

عینک برجسته محافظ یا Goggle ساخته شده از لنز شیشه ای یا پلاستیکی برای محافظت از چشم در برابر آلودگی های محیطی و اصابت اشیاء خطرناک مورد استفاده قرار می‌گیرد. تنوع عینک ایمنی با توجه به گستردگی مشاغل، بسیار زیاد است.

رسپیراتور

محافظ‌های تنفسی یا رسپیراتور ابزار محافظتی هستند که مانع از نفوذ ذرات آلوده و مضر به بدن از طریق دهان، بینی، چشم و گوش می شوند.

کلاه لبه دار

این نوع از کلاه های لبه دار ضربات و آسیب های احتمالی در محیط را دفع نموده و از سر محافظت میکنند.

کلاه ایمنی

نوعی کلاه ایمنی با پوشش وسیع‌تر که علاوه بر سر، نواحی گردن، و اجزای صورت را هم پوشش میدهد. این مدل از کلاه ایمنی با عنوان کلاه خود نیز شناخته می شود. که برای مصارف آتشنشانی، جوشکاری و کار در نزدیکی کوره ها طراحی و ساخته شده است. نوع مجهزتری از این تجهیزات در ترکیب با Respirator برای کار با مواد رادیو اکتیو و مواد شیمیایی خطرناک ساخته شده‌اند.

لباس کار ایمنی

لباس های کار براساس قوانین HSE و استانداردهای بین المللی طراحی و تولید می شوند. از لباس ایمنی کار برای محافظت از بدن در برابر آسیب های مختلفی مانند سوختگی، برش، تشعشعات، اصابت اشیاء و آلودگی های اتمسفری استفاده می شود. لباس کار باید متناسب با نوع و درجه خطرات محیط طراحی شود و کاملا با بدن فرد مطابقت داشته باشد تا منجر به ایجاد محدودیت‌های حرکتی نشود.

چند مورد از مهمترین لباس کار شامل لباس کار بوفالو، لباس دوتیکه جوشکاری، کاپشن شلوار مهندسی و لباس خلبانی می باشد.

کفش ایمنی

در محیط‌هایی که احتمال برخورد اشیاء تیز، پاشیده شدن مواد مذاب و مواد شیمیایی، سقوط اشیاء و خطرات برق گرفتگی در ناحیه پا و زانوها وجود دارد، استفاده از تجهیزات ایمنی محافظ پا و ساق ها الزامی است.

دستکش ایمنی

کارگرانی که در معرض آسیب‌های برش، سوختگی، تماس با مواد شیمیایی و حساسیت‌های پوستی در ناحیه دست هستند. برای پیشگیری از وقوع چنین حوادثی، باید از دستکش‌های ایمنی دارای استانداردهای بین المللی استفاده کنند. دستکش ها انواع مختلف با متریال های گوناگون دارند که هرکدام برای حرفه و شغلی خاص طراحی شده.

عینک ایمنی

چشم ها یعنوان حساس ترین عضو بدن می باشند که باید بطور ویژه ای از آن محافظت کرد. کاربرانی که در محیطهای جوشکاری،گردو غبار،پرتاب براده ها و اشیا،نور شدید،مواد شیمیایی و… فعالیت می کنند حتما باید از عینک ایمنی استفاده کنند. باید مطمئن باشید عینک ایمنی ای که انتخاب می کنید باید متناسب با فضای کاربری شما باشد. عینک نباید دید را محدود کند و مانع از انجام کار شود. لنز عینک باید به راحتی تمیز شود.

گوشی ایمنی

در محیط های پر سر و صدا برای جلوگیری از به وجود آمدن عوارضی مانند آسیب های شنوایی و تاثیرات آن بر تمرکز و روابط اجتماعی و در نهایت سلامت جسمی و روانی استفاده شود. گوشی ها نیز انواع مختلفی دارند. برخی از انواع گوشی ها به شکل هدفونی یا حلبانی هستند که روی گوش قرار می گیرند. گوشی های دیگر ایمنی در داخل گوش قرار می گیرند. گوشی هایی که روی گوشی قرار می گیرند از نظر بهداشتی مناسب ترند.

ماسک ایمنی

حفاظت از سیستم تنفسی در برابر آلایندهای سمی و خطرناک در محیط‌های مختلف، از مهمترین نکاتی است که کارفرمایان باید به آن توجه داشته باشند.

کمربند ایمنی

برای افرادی که در ارتفاعات و روی نمای ساختمان ها کار می کنند استفاده از کمربندهای ایمنی ضروری است.