ابزار اندازه گیری میکرومتر

نوعی دیگر از ابزار‌های اندازه‌گیری دقیق میکرومتر ها هستند. میکرومتر یک ابزار دستی صنعتی است که برای اندازه گیری قطر داخلی، ضخامت، قطر لوله ها و سیم ها، قطر چرخ دنده ها، قطر مته ها و … به کار برده می شود. این ابزار از دقت بسیار بالایی در اندازه‌گیری برخوردار هستند، به همین دلیل در مواقعی که دقت کولیس پاسخگو نباشد از میکرومتر استفاده می‌شود. به میکرومترها بدلیل دقت بالای آن ریز سنج نیز گفته میشود. میکرومترها از نظر واحد اندازه گیری به دو نوع اینچی و میلی متری تقسیم می شوند. البته نکته مهم درباره میکرومتر ها محدود بودن بازه اندازه‌گیری آنهاست.  معمولا محدوده اندازه‌گیری آنها به صورت پلکانی و با بازه‌های 25 میلیمتری ( در میکرومتر های میلیمتری) است.

همانند کولیس ها، میکرومتر ها نیز دارای نوع ساده و دیجیتال هستند. در نوع دیجیتال اندازه به دست آمده به راحتی از روی صفحه نمایشگر قابل مشاهده خواهد بود. اما نوع ساده روش خاص خود را برای خواندن مقدار به دست آمده دارد.

انواع میکرومتر ها

میکرومترها علاوه بر تقسیم بندی برحسب واحد اندازه گیری دارای دو نوع ورنیه و دیجیتال و عقربه ای هستند. اما این سه چه تفاوتی باهم دارد؟هر سه این میکرومترها یک کار را انجام می دهند اما نحوه خواندن و نمایش مقدار اندازه گیری شده در آن ها متفاوت است.

میکرومتر ورنیهدارای یک ورنیه است که مقدار اندازه گیری را نشان می دهد.

نمونه دیجیتالی دارای یک صفحه ال سی دی است و از یک باتری بهره برده است که مقدار اندازه گیری شده را در آن به نمایش می گذارد.

در نمونه عقربه ای نیز یک صفحه ساعتی عقربه ای وجود دارد که با یک سیستم فنری کار میکند و مقدار اندازه گیری شده را با عقربه نشان می دهد.

مدل های مختلف میکرومتر (ریزسنج)

ریزسنج ها مدل های مختلفی دارند که هر یک از آن ها ویژگی های منحصر به فرد خود را دارند که برای مصارف گوناگونی به کار برده می شوند. اما وجود یک سری مشخصات و ویژگی ها سبب می شود تا با یکدیگر فرق داشته باشند. انواع مدل های میکرومتر عبارتند از:

ریزسنج داخلی: اولین مدل از ریزسنج می باشد که از آن به منظور اندازه گیری فاصله درون شیار ها و قطر داخلی لوله و سوراخ ها و … استفاده می شود

میکرومتر دو فکه و سه فکه: این ریزسنج به منظور اندازه گیری سوراخ ها به کار برده می شود. فک های این ابزار به صورت قوس دار و یا با قطر کم هستند تا در داخل شیار و سوراخ استقرار یابند.

ریزسنج فک جناقی: این میکرومتر دارای فک ثابت با شکلی شبیه به حرف v انگلیسی است. از آن به منظور اندازه گرفتن قطر شیارها در قطعه های شیار دار همانند چرخ دنده مارپیچ یا تیغه فرز مته و … استفاده می شود.
میکرومتر با فک ثابت کروی: این میکرومتر نیز دارای فک ثابتی به شکل گرد و دایره ای است. به صورت عمودی طراحی شده است و جهت اندازه گرفتن ضخامت لوله ها و فاصله مرکز سوراخ تا قسمت لبه قطعه به کار برده می شود.

میکرومتر فک دو قلو حدی: این میکرومتر متشکل از دومیکرومتر است که به یکدیگر چسبیده اند و به منظور اندازه گیری حدی قطعه ها به کار برده می شود. این وسیله اکثرا در کار های سری کاربرد دارد.

از مدل های دیگر آن

ریزسنج بشقابی: ریزسنج بشقابی جهت کنترل نمودن چرخ دنده ها به کار برده می شود.

میکرومترهای عمق سنج: همانطور که از نامش پیدا است از این میکرومترها برای اندازه گیری عمق و البته ارتفاع سوراخ ها استفاده می کنند. این ریزسنج که به صورت میله ای و استوانه ای طراحی شده است دارای میله هایی به عنوان لوازم جانبی است و با تغییر ارتفاع قطعه می توان میله آن را نیز تغییر داد.

میکرومتر ورق: از این مدل ازمیکرومتر ها برای اندازه گرفتن ورق و صفحه هایی که دارای طول کوتاه اما قطر بزرگ هستند، مورد استفاده قرار می گیرد.

میکرومتر پیچ: این میکرومتر وسیله برای اندازه گیری قطر داخلی و خارجی پیچ ها به کار برده می شود و فک های آن قابلیت تعویض را دارند تا با ابعاد پیچ ها تنظیم شوند

نحوه خواندن میکرومترها

میکرومترهای ورنیه

قبل از خواندن مقدار میکرومترها باید طرز استفاده و اندازه گیری با آن را یاد بگیرید. نگران نباشید تنها باید قطعه مد نظر خود را بین دو فک ثابت و متحرک میکرومتر قرار دهید و ورنیه را در قسمت پایانی آن ثابت کنید. به این منظور باید سر پیچ موجود در زیر دسته آن را بچرخانید. با دقت به میکرومتر ورنیه نگاه کنید. بر روی خط کش آن که در قسمت دسته و زیری آن قرار دارد، تقسیم بندی هایی را مشاهده می کنید که در بین آن ها خطی افقی قرار دارد. درجه بندی های بالای خط افق با فاصله یک میلی متر از یکدیگر هستند و درجه بندی های پایین آن با فاصله نیم میلی متر.

روی خط کش اغلب بین 0 تا 50 میلی متر درجه بندی شده است. در زمان اندازه گیری ورنیه متحرک روی خط کش میکرومتر را جا به جا می کنند. و در هنگام رسیدن به قطعه که بین دو فک قرار گفته است، نگه می دارند. پس برای خواندن مقدار نیز باید به ورنیه و عدد مقابل آن در روی خط کش توجه کنید. عددی که ورنیه در روی خط کش نشان می دهد مقدار اندازه گیری شده توسط میکرومتر خواهد بود. به خاطر داشته باشید که همیشه میکرومتر را با زاویه 90 درجه در مقابل صورت خود نگه دارید تا هیچ خطای دیدی ایجاد نشود.

میکرومتر دیجیتال

نحوه استفاده از میکرومتر دیجیتال نیز همچون نمونه ورنیه آن است و شما باید قطعه مورد نظر خود را بین دو فک آن تنظیم نمایید. حال باید نمایشگر را روشن کنید. مقدار مشخص شده بر روی صفحه نمایش تعبیه شده بر روی میکرومترها به نمایش گذاشته می شود. این نوع از میکرومترها به دلیل خوانایی راحت تر و خطای خواندن کمتر به کار شما سرعت می بخشند.

میکرومتر عقربه ای

خواندن این میکرومترها با نمونه دیجیتال آن تفاوت چندانی ندارد و تنها بعد از ثابت کردن قطعه باید مقدار اندازه گیری شده را از روی صفحه عقربه ای بخوانید.