مدیریت سایت جیگ و فیکسچر
جیگ و فیکسچر ها وسايل نگهدارندهاي هستند كه در توليد انبوه قطعات به كار مي روند و براي قراردادن و نگهداشتن قطعه كار روي ماشين توليدي از آنها استفاده مي شود.
با توجه به اینکه در طی مراحل مختلف تولیدی قطعات مختلف بر روی ماشین آلات مختلفی قرار می گیرد استفاده از یک نوع قید و بند برای نگهداشتن قطعات کافی نخواهد بود. با این وجود تجهیزات نگهدارنده مختلف شباهت هایی با یکدیگر دارند.
جیگ و فیکسچر ها مجموعه از اتصالات و نگهدارنده ها و … است که باعث تسریع در امر تولید می شود.
نکته: يک فيکسچر ميتواند جيگ باشد ولی يک جيگ نميتواند فيکسچر باشد.
قید وبستها(جیگ و فیکسچر)به سه دسته تقسیم می شود:
۱ـ قید و بستهای فراگیر مانند سه نظام دستگاه تراش
۲ـ قید و بستهای چند منظوره
۳ـ قید و بستهای مخصوص
قید وبستها از نظر میزان خودکار بودن نیز به سه دسته تقسیم می شوند:
۱ـ قید و بستهای که باز و بست کردن قطعه به صورت دستی انجام می دهیم
۲ـ قید و بستهای نیمه خودکار
۳ـ قید و بستهای خودکار
موارد استفاده جیگ و فیکسچر
- تولید قطعات اتومبیل
- بازرسی محصولات تولید شده در خطوط تولید
- صنایع نفت و گاز و لوله کشی
- فرزکاری چند محور
- و…
جیگ
جیگ وسیله برای نگهداری و جانمایی قطعه کار و همچنین هدایت ابزارها برای انجام یک عملیات ماشینکاری است. به عبارت دیگر جیگ وسیله برای هدایت دقیق ابزار ماشینکاری می باشد. در واقع هدف اصلی برای استفاده از جیگ ها، ماشینکاری یا سوراخکاری محصولات در خط تولید بصورت دقیق و بدون خطا است.
از جیگ ها در فرآیندهای دو بعدی مثل سوراخکاری، قلاویز زنی یا برقو کاری استفاده می شود. با استفاده از جیگ دیگر نیازی به گیج بلوک وجود ندارد اما هزینه ساخت جیگ ممکن است بالاتر باشد. دارای انواع مختلفی از بسیار سبک و ساده تا سنگین و پیچیده هستند. جیگ و فیکسچر ها از لحاظ قیمتی با یکدیگر نیز تفاوتهایی دارند. جیگ ها دارای قیمت بالاتری هستند.
انواع جیگ ها
صفحه ای
سوراخکاری
قلاویز زنی
برقو کاری
حلقه ای
جعبه ای
پروفیلی
زاویه ای
فیکسچر
فیکسچر وسیله ای می باشد که برای نگهداری و جانمایی قطعه کار با این تفاوت که وظیفه هدایت ابزار را به عهده ندارد و به منظور نگهداری قطعه کار در موقعیت مشخص استفاده می گردد. به عبارتی وسیله ای است که قطعه کار در آن قرار میگیرد تا آماده ماشین کاری شود.
هزینه تولید فیکسچر معمولا از جیگ ها کمتر است. فیکسچرها معمولا به میز ماشینکاری متصل می شوند. استفاده از گیج بلوک ها ممکن است مورد نیاز باشد. در فرآیندهای فرزکاری بسیار کاربرد دارند.
انواع فیکسچر
جوشکاری
فرزکاری
تراشکاری
سنگ زنی
خان کشی
مونتاژکاری
نشان گذاری (Indexing)
مدولار
متریالی که برای ساخت فیکسچرها استفاده میشوند عبارتند از:
چدن خاکستری
فولاد سختکاری شده
کارباید
پلاستیک
تفلون
استیل ضد زنگ
تفاوت جیگ و فیکسچر ها
هردو به منظور کاهش زمان و خطای تولید استفاده می شوند. اما جیگ ها به دلیل اینکه وظیفه هدایت ابزار را نیز برعهده دارند از بوش ها یا زبانه های خاصی در تولید آنها استفاده می شود که فیکسچر ها فاقد آن هستند.
مزایا و معایب استفاد از جیگ و فیکسچر
- کاهش زمان نصب قبل از ماشینکاری
- کاهش زمان آموزش اپراتور
- افزایش دقت و کیفیت تولید
- افزایش تعداد تولید
جدا از این موارد، جیگ و فیکسچر معایبی هم دارند که شامل موارد زیر است:
- دچار خوردگی و استهلاک می شوند.
- هزینه تولید یا بازتولید آنها بالاست.
- برای تولید آنها از متریال زیادی استفاده می شود و سنگین هستند.