شاید به عنوان یک صنعت گر، تاکنون بارها و بارها از ابزارهای اندازه گیری مختلف هنگام انجام کارهای روزانه خود استفاده کرده باشید و تفاوت انواع ابزار اندازه گیری دقیق را تا حدودی بدانید. شاید هم برای خرید ابزار اندازه گیری دقیق خود، وقت زیادی صرف کرده باشید. گذاشتن وقت برای انتخاب مناسب ترین ابزار اندازه گیری و خرید آن کاری بسیار معقولانه است.
از زمان های دور انسان ها برای درک بهتر دنیای اطراف خود پدیده ها و موجوداتی را مشاهده می کردند که در یک قالب ذهنی جای داشت این عادت تا به امروز نیز پا بر جا باقی مانده، اما شکلی بسیار پیشرفته تر به خود گرفته است.
به عبارت دیگر، امروزه انسان ها تمام پدیده های اطرافشان را در قالب های مختلف اندازه گیری قرار میدهند. تا جایی که هم اکنون مشاهده میکنیم در تمام زمینه ها و علوم مختلف پدیده های مختلف را اندازه گیری میکنند. و برای اندازه گرفتن آنها، از ابزار اندازه گیری تخصصی در بخش خود استفاده می کنند.
ابزار اندازه گیری چیست ؟
این ابزار تجهیزاتی مقیاس بندی شده هستند که بر اساس یک یکای مشخص، می توانند مقدار یک کمیت فیزیکی را گزارش کنند. این تجهیزات بر اساس یکاهای مختلف کالیبره می شوند و می توانند با دقتی معین یک کمیت را اندازه بگیرند. ارائه متد های جدید اندازه گیری بر اساس ابداعات و اختراعات در کنار پیشرفت روز افزون تکنولوژی منجر به ظهور تجهیزاتی پیشرفته تر، دقیق تر و کاربردی تر شده است. به عنوان مثال بعد از اختراع لیزر و استفاده از خواص فیزیکی آن، متر های لیزری به وجود آمدند که با دقت و سرعت بالا می توانستند فواصل را اندازه گیری کنند.
هدف استفاده از ابزار اندازه گیری
جواب این سوال بسیار ساده است. اگر شما به عنوان یک صنعت گر به کیفیت و ایده آل بودن محصولات خود و کسب رضایت مشتریان اعتقاد دارید، برای رسیدن به این هدف به ابزار اندازه گیری دقیقی نیاز خواهید داشت.لازم به ذکر است که در برخی موارد مانند طراحی قطعات حساس و دقیق خوردو و یا قطعات صنعتی خاص، عدم دقت در اندازه گیری تنها شما را با شکست مواجه خواهد کرد و تمام تلاش های شما بیهوده خواهند بود.
بعنوان مثال: در صنایع چوبی تجربه نشان داده است که اگر شما بخواهید هنگام قرار دادن قطعات مختلف یک صندلی از اتصال کام و زبانه استفاده کنید تغییر قطر زبانه به اندازه 0.005 سانتی متر نسبت به اندازه قطر کام، میتواند باعث شل شدن اتصال شما و داشتن یک اتصال نا امن شود یا برعکس، باعث تنگ شدن بیش از اندازه اتصال و نداشتن فضای کافی برای ایجاد تغییرات جزئی بشود.
انواع ابزار های اندازه گیری
ابزار های اندازه گیری را میتوان از منظرهای گوناگون دسته بندی کرد. اما در تست ابزار، ابزار های اندازه گیری را میتوان در سه حوزه بزرگ طبقه بندی کرد که این سه حوزه عبارتند از :
مجموعه ابزارهای شیمیایی
از دیگر بخش هایی که مجموعه ابزارهای کاملی از آن در تست ابزار موجود می باشد؛ ابزارهای بخش شیمیایی می باشند. که سعی بر آن شده در این مجموعه اقلام کاملی از موارد موردنیاز همراهان فراهم گردد تا با آرامش خاطر و آسودگی خرید خوبی را برای خود به ارمغان آورند. از جمله ابزارهای این بخش می توان به اسید سنج و ORP مترها، کنداکتیویتی متر و سختی سنج مایعات، تجهیزات آزمایشگاهی اشاره نمود.
مجموعه ابزارهای فیزیکی و محیطی
تست ابزار که بهترین مرجع برای فروش ابزار مورد نیاز می باشد یقین دارد که می تواند همراهان همیشگی خود را در تمام قسمت ها از جمله طرفداران و پیروان بخش مهم فیزیکی و محیطی را با رضایت خاطر کامل از خرید خود همراه سازد. از ابزارهایی که در این بخش وجود دارد می توان به؛ دماسنج ، رطوبت سنج ها و سرعت سنج باد اشاره نمود.
مجموعه ابزارهای برق و صنعت
از جمله ابزارهای مهمی که تست ابزار ارائه دهنده بهترین برند آن در مجموعه برق و صنعت می باشد می توان به آمپر متر های کلمپی، تستر های الکتریکی، ارت سنج ها، مولتی متر و … اشاره کرد.
برخی از پر کاربرد ترین ابزارهای اندازه گیری
هر کدام دارای انواع و اقسام مختلفی هستند عبارتند از:
- کولیس
- میکرومتر
- پرگار
- زاویه سنج
- تراز صنعتی
- ساعت اندیکاتور
ویژگی های یک ابزار اندازه گیر خوب چیست؟
دامنه اندازه گیری محدوده ای از دامنه تغییرات می باشد که ابزار اندازه گیر می تواند آن را اندازه گیری کند.
صفر اندازه گیری یک نقطه مشخص به عنوان نقطه صفر در نظر گرفته می شود. معمولا در نقطه صفر، می توانیم مقدار داشته باشیم.
انحراف صفر امکان دارد که اندازه خروجی در نقطه صفر تغییر کند. به این پدیده، پدیده انحراف صفر می گوییم.
حساسیت به تغییرات خروجی اندازه گیر می گوییم.
حد تفکیک منظور از حد تفکیک، کوچک ترین اندازه تغییرات کمیت است.
پاسخ دهیاندازه گیرها ثابت زمانی و تاخیر خالص دارند. ثابت زمانی مربوط به اندازه گیر باید خیلی کوچک تر از کوچک ترین ثابت زمانی حلقه کنترل باشد.
خطی بودن برای این که یک اندازه گیر مطلوب داشته باشیم باید شیب مشخصه ورودی – خروجی یکسان باشد. بهترین خطی که مشخصه اندازه گیر را مشخص می کند، معمولا به عنوان مشخصه اندازه گیر در نظر گرفته می شود.
پسماند پسماند یک رفتار غیر خطی در اندازه گیرها می باشد، دقت کنید که مشخصه اندازه گیر در مسیر افزایش ورودی با مشخصه آن در مسیر ورودی تفاوت دارد.
دقت این مورد را می توان تطابق مقدار اندازه گیری با مقدار کمیت واقعی دانست.
تکرارپذیری تکرارپذیری ویژگی مهمی است، منظور از تکرار پذیری نتیجه یکسان در اندازه گیری یک کمیت در شرایط ثابت می باشد.
ابزار دقیق از چه قسمت هایی تشکیل شده است؟
سه قسمت اساسی ابزار دقیق شامل اندازه گیری، کنترل و محرک ها می باشد.
سه قسمت گفته شده در مجموع سیستم کنترل اتوماتیک را می سازد، سیستم گفته شده وظیفه دارد کنترل فرآیند را در مجموعه های عملیاتی انجام دهد.
-
اندازه گیری
با اندازه گیری مقدار هر عنصر مشخص می شود،پارامترهای زیادی هستند که باید اندازه گیری شوند تا بر اساس این اندازه گیری تصمیم گیری های بعدی را داشته باشیم. این پارامترها عبارتند از:
- اندازه گیری ارتفاع مایع ها
- فشار
- درجه حرارت
- جریان های سیالات
البته پارامترهای گفته شده تنها مواردی نیستند که نیاز به اندازه گیری داشته باشند،این پارامترها مهم ترین پارامترها می باشند. علاوه بر این ها مواردی هم چون اندازه گیری لرزش، سرعت، دستگاه انالایزر و… را نیز داریم.
-
کنترل کننده ها
بخش دوم از ابزار دقیق همان طور که اشاره کردیم، بخش کنترل می باشد. پیش ترها کنترل توسط عامل های انسانی انجام می شد. وقتی ادوات نیوماتیکی به وجود آمد، تحولی در سیستم کنترل اتوماتیک رخ داد.
سپس وقتی ترانزیستور اختراع شد، کارت های کنترل به وجود آمد. نتیجه این بود که استفاده از عوامل انسانی، کاهش یافت. در مراحل بعدی توسعه، کامپیوترهای صنعتی یا همان PLC ها وارد بازار شدند. از این جا به بعد عملیات کنترل خیلی آسان تر از قبل صورت گرفت. هم چنین تغییر در واحدها به آسانی انجام می شد. در دنیای صنعت باز هم در این زمینه پیشرفت های بیشتری صورت گرفته است. اختراع سیستم کنترل توزیع پذیر و کنترل کننده های فازی از جمله این پیشرفت ها بوده است.
-
محرک ها
کاری که محرک انجام می دهد این است که سیگنال خروجی را از قسمت کنترل کننده می گیرد. سپس عملیات لازم بر اساس این سیگنال ها انجام می شود. الکتروموتورها و شیرهای کنترل از جمله ادوات خروجی می باشند. ادوات گفته شده باعث می شوند پارامترهای اندازه گیری به خوبی کنترل شود،این ادوات بسیار متنوع هستند.